Cảm cúm là một bệnh nhiễm trùng rất phổ biến, do vi rút gây ra, có thể gây sốt, ho, đau nhức cơ thể và các triệu chứng khác. Loại cúm phổ biến nhất là cúm theo mùa, có nhiều loại như type A và type B.

Hầu hết mọi người mắc cúm đều tự khỏi mà không gặp bất kỳ vấn đề gì kéo dài. Nhưng một số người cần phải đến bệnh viện vì bị cúm, thậm chí tử vong vì cúm do bệnh có thể gây ra nhiễm trùng phổi nghiêm trọng (viêm phổi). Đó là lý do tại sao dự phòng cúm bằng vắc-xin luôn được khuyến cáo.

1. Tại sao người dân nên tiêm vắc-xin cúm?

Trong những mùa cúm thông thường, hàng triệu người mắc cúm, hàng trăm nghìn người phải nhập viện và hàng nghìn người tử vong do các nguyên nhân liên quan đến cúm. Các biến chứng của bệnh cúm có thể bao gồm viêm phổi do vi khuẩn, nhiễm trùng tai, nhiễm trùng xoang và làm trầm trọng thêm các bệnh mạn tính như suy tim sung huyết, hen suyễn hoặc tiểu đường.

Dự phòng bằng vắc-xin cúm theo mùa hàng năm là cách tốt nhất giúp giảm nguy cơ mắc cúm và các biến chứng nguy hiểm. Mặc dù tiêm vắc-xin cúm vẫn có thể bị cúm, nhưng một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiêm vắc-xin giúp làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.

2. Những người có nguy cơ cao mắc biến chứng cúm cần tiêm vắc-xin

• Người lớn > 65 tuổi, trẻ em < 2 tuổi;

• Những người mắc bệnh phổi mạn tính (COPD) và xơ nang, hen suyễn;

• Những người mắc các bệnh về thần kinh, rối loạn tâm thần;

• Những người mắc bệnh rối loạn máu (như bệnh hồng cầu hình liềm);

• Những người bị rối loạn nội tiết (như bệnh tiểu đường);

• Những người mắc bệnh tim (như bệnh tim bẩm sinh, suy tim xung huyết và bệnh động mạch vành);

• Những người mắc chứng rối loạn chuyển hóa (như rối loạn chuyển hóa di truyền và rối loạn ty thể), suy chức năng gan;

• Những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 40 kg/m2 trở lên;

• Những người dưới 19 tuổi đang dùng thuốc có chứa aspirin hoặc salicylate trong thời gian dài;

• Những người có hệ thống miễn dịch suy yếu do bệnh tật (HIV hoặc AIDS, hoặc một số bệnh ung thư như bệnh bạch cầu) hoặc do thuốc (như đang điều trị bằng hóa trị, xạ trị, hoặc những người mắc bệnh mạn tính cần dùng corticosteroid hoặc các loại thuốc khác ức chế hệ thống miễn dịch);

• Những người đã bị đột quỵ;

• Phụ nữ mang thai;

• Những người sống trong Viện dưỡng lão và các cơ sở chăm sóc dài hạn khác.

3. Nên tiêm vắc-xin cúm khi nào?

Hầu hết mọi người chỉ cần tiêm một liều vắc-xin cúm cho cả mùa, tháng 9 và tháng 10 thường là thời điểm tốt nhất để tiêm vắc-xin phòng cúm. Cân nhắc đến thời điểm tiêm vắc-xin cho một số nhóm người nhất định bao gồm:

• Những người từ 65 tuổi trở lên và phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu tiên hoặc 3 tháng tiếp theo thường không nên tiêm vắc-xin sớm (vào tháng 7, tháng 8) vì khả năng bảo vệ có thể giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, có thể cân nhắc tiêm vắc-xin sớm cho bất kỳ người nào không thể quay lại tiêm vắc-xin vào thời điểm sau đó.

• Một số trẻ em cần tiêm 2 liều vắc-xin cúm. Nên tiêm liều đầu tiên ngay khi có vắc-xin, vì liều thứ 2 cần tiêm ít nhất 4 tuần sau liều đầu tiên. Tiêm vắc-xin vào tháng 7 và tháng 8 cũng có thể được cân nhắc cho những trẻ chỉ cần tiêm 1 liều.

• Việc tiêm chủng vào tháng 7 và tháng 8 cũng có thể được cân nhắc đối với những người mang thai trong 3 tháng cuối của thai kỳ, vì điều này có thể giúp bảo vệ trẻ sơ sinh trong vài tháng đầu sau khi sinh (khi trẻ còn quá nhỏ để tiêm chủng).

4. Tại sao bạn cần tiêm vắc-xin cúm hàng năm?

Vắc-xin cúm cần được tiêm hàng năm vì 2 lý do:

- Thứ nhất, khả năng bảo vệ miễn dịch của một người sau khi tiêm vắc-xin sẽ giảm dần theo thời gian, do đó, cần tiêm vắc-xin cúm hàng năm để có khả năng bảo vệ tối ưu.

- Thứ hai, vì vi-rút cúm liên tục thay đổi, nên thành phần của vắc-xin cúm được xem xét hàng năm và vắc-xin được cập nhật để bảo vệ chống lại các loại vi-rút mà nghiên cứu chỉ ra sẽ phổ biến nhất trong mùa cúm sắp tới. Để có khả năng bảo vệ tốt nhất, trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên nên tiêm vắc-xin hàng năm.

5. Tiêm vắc-xin cúm ở đâu?

Bạn có thể đến các cơ sở gần nơi mình sinh sống và được Bộ Y tế cấp phép để tiêm và theo dõi cho thuận tiện. Hoặc bạn có thể đến Phòng tiêm chủng của Trường Đại học Y Hà Nội (tầng 1 nhà A7) để được tư vấn đầy đủ và lựa chọn tiêm vắc-xin cúm phù hợp.

BSCKII. Hạ Hồng Cường

Đơn vị Khám và điều trị theo yêu cầu -  Cơ sở Hoàng Mai

Tài liệu tham khảo: https://www.cdc.gov